Cel projektu: W ostatnich latach w Unii Europejskiej (UE) przyjęto liczne nowe akty prawne, których celem jest poradzenie sobie z wyzwaniami tworzonymi przez cyfrową transformację i regulacja nowych zjawisk związanych z cyfrową gospodarką. Przykłady tych aktów to Akt o rynkach cyfrowych, Akt o usługach cyfrowych, Akt o danych, Akt o zarządzaniu danymi czy Akt w sprawie sztucznej inteligencji, które określam w projekcie terminem “nowe ramy dla zarządzania danymi”. Nowe ramy dla zarządzania danymi nie funkcjonują jednak w pustce regulacyjnej, ponieważ istniejące od dawna regulacje – takie jak prawo konkurencji czy danych osobowych – były używane w UE w celu poradzenia sobie z wyzwaniami tworzonymi przez cyfrowe technologie od dłuższego czasu. Dlatego, celem naukowym projektu jest lepsze zrozumienie różnych modeli stosowania prawa, które rządzą regulacją technologii cyfrowych w UE w zakresie prawa konkurencji, ochrony danych oraz nowych ram dla zarządzania danymi. Przyczyną, w związku z którą koncentruję się na stosowaniu prawa – rozumianym jako proceduralne i instytucjonalne elementy ram prawnych i praktyki podejmowane w oparciu o te ramy prawne, takie jak wydawania decyzji na ich podstawie – wynika z wpływu, który na osiąganie celów regulacji ma to jak ukształtowane są rozwiązania dotyczące ich stosowania. Ponadto, praktyczne aspekty stosowania prawa, np. kto bierze udział w postępowaniach czy rola wiedzy eksperckiej dostarczanej przez strony trzecie, są często pomijane podczas analizy roli regulacji technologii cyfrowych. Dzięki projektowi zamierzamy zaproponować lepsze rozumienie różnych modeli stosowania prawa w oparciu o analizę, po pierwsze, aktów prawnych je ustanawiających (prawo w książkach), a pod drugie, wnioski z analizy wybranych decyzji wydanych w oparciu o prawo konkurencji, danych osobowych, oraz nowe ramy dla zarządzania danymi (prawo w działaniu).
Opis badań: Plan badań uwzględnia pięć pakietów zadań (z ang. work packages – WPs):
WP1 Stosowanie unijnego prawa konkurencji w odniesieniu do cyfrowych technologii
WP2 Stosowanie unijnego prawa ochrony danych w odniesieniu do cyfrowych technologii
WP3 Stosowanie nowych ram dla zarządzania danymi w odniesieniu do cyfrowych technologii
WP4 Relacje między stosowaniem unijnych nowych ram dla zarządzania danymi, unijnego prawa konkurencji i unijnego prawa ochrony danych w odniesieniu do cyfrowych technologii.
Przeprowadzenie tej analizy pozwoli nam osiągnąć dwa kamienie milowe (z ang. milestones): (1) Identyfikacja cech charakterystycznych każdego z poddanych analizie modeli stosowania prawa oraz (2) Dokonanie porównania wszystkich zidentyfikowanych modeli stosowania prawa.
Opis powodów, dla których podjęta została ta tematyka badawcza: Motywacja do przeprowadzenia tego badania wynika z potrzeby rozwiązania następujących problemów:
1) brak jasności co do relacji między dobrze ugruntowanymi regulacjami i nowymi ramami dla zarządzania danymi – analiza postanowień przyjętych aktów prawnych oraz instytucjonalnych i proceduralnych rozwiązań, które już zostały i będą wprowadzane w wybranych państwach członkowskich w celu wprowadzenia odpowiednich mechanizmów stosowania prawa, pozwoli nam, m.in., wykazać jak zidentyfikowane relacje między różnymi obszarami regulacji są odzwierciedlane w mechanizmach przewidujących współpracę między różnymi instytucjami na poziomie UE, państw członkowskich oraz między tymi dwoma poziomami w zakresie stosowania i nowych ram zarządzania danymi, prawa konkurencji i prawa ochrony danych;
2) brak zrozumienia jak stosowanie nowych ram zarządzania danymi może wpłynąć na preferencje dotyczące realizacji poszczególnych celów regulacji – niektóre z aktów tworzących nowe ramy zarządzania danymi mają różnorakie cele, np. poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz ochrona praw podstawowych. Projekt pozwoli wykazać jak mechanizmy stosowania prawa będą kształtowały balans między tymi różnymi celami;
3) brak zrozumienia roli wiedzy eksperckiej dostarczanej przez strony trzecie dla stosowania prawa dotyczącego technologii cyfrowych – projekt dostarczy szczegółową i opartą na dowodach analizę roli wiedzy eksperckiej stron trzecich dla stosowania prawa dotyczącego technologii cyfrowych.
Najważniejsze spodziewane efekty: Wiedza wytworzona dzięki temu projektowi doprowadzi do rozwoju w obszarze prawa nowych technologii, prawa konkurencji oraz prawa ochrony danych. Ponadto, pozwoli ona zrozumieć instytucjonalne i proceduralne relacje między stosowaniem prawa w tych trzech obszarach zarówno na poziomie UE jak i na poziomie państw członkowskich.
